Mastaba Mereruki – Mastaba Kagemniego

Mastaba Mereruki

Dostojnik Mereruka pełnił funkcję wezyra, najwyższego sędziego, nadzorcy kapłanów przy piramidzie Tetiego I, przełożonego królewskich skrybów i mistrza ceremonii Tetiego I (VI dynastia; ok. 2340 r. p.n.e.). Jego matka należała do kręgu spokrewnionych z faraonem. Mereruka poślubił córkę swego władcy o imieniu Seszseszat, z którą miał troje dzieci: syna o imieniu Meryteti i dwie córki -Nebetpernesut i Ibneitnub. W mastabie pochowano żonę i syna.
Z inną żoną o nieznanym imieniu miał pięciu synów Mastabę dostojnika odkryto w 1893 r.
Jest to największy tego typu zabytek w nekropoli w Sakkarze. Do wnętrza wiedzie portal ozdobiony reliefami po obu stronach ukazującymi Mererukę wraz z symbolami władzy.
U jego stóp widać małą sylwetkę żony. Na architrawie i wzdłuż portalu umieszczono inskrypcje przedstawiające właściciela mastaby. Grobowiec składa się z 32 pomieszczeń, salom nadano kształt apartamentów dostojnika. Sześć komnat przeznaczono dla jego żony i syna. Pomieszczenia pokrywają płaskorzeźby przybliżające codzienne życie bogatych Egipcjan, nadzorujących pracę chłopów uprawiających zboże, hodujących zwierzęta, łowiących ryby. Tuż przy wejściu Mereruka gra w senet, grę przypominającą warcaby.
Na północnej ścianie pierwszej sali przedstawiono rytualny ubój bydła.
Na innych płaskorzeźbach można obejrzeć Mererukę polującego nad Nilem na hipopotamy. Widać, jak krokodyle atakują hipopotamy, a bydło wezyra przeprawia się przez rzekę na oczach czyhających gadów.
W niektórych scenach występuje brat Mereruki – Ihy.
Do komnaty grobowej wiedzie szyb o długości 14,5 m, gdzie w wapiennym sarkofagu pogrzebano wezyra. Starożytni rabusie poszukujący kosztowności zniszczyli mumię. Sześciokolumnowy hall to kaplica kultowa ze stojącym w niszy ponad alabastrowym ołtarzem ofiarnym posągiem Mereruki. Złodzieje wydłubali mu oczy, aby nie mógł ich rozpoznać i zemścić się za obrabowanie grobu. Wyrzeźbiono tu sceny polowania na Nilu – Mereruka zabija ryby i krokodyle. Na następnych widać procesję pogrzebową z sarkofagiem wezyra. Komnaty przeznaczone na pochówek żony mieszczą się w zachodniej części mastaby.

Mastaba Kagemniego

Sędzia i kapłan oraz wezyr faraona Tetiego I (VI dynastia), Kagemni, być może był autorem moralizatorskich Nauk Kagemniego, jednego z doskonalszych dzieł literatury egipskiej. Jego mastaba sąsiaduje z mastabą Mereruki. Wnętrze mieści wiele (choć nie tak dużo jak u Mereruki) kolorowych reliefów z codziennego życia Egiptu. Ściany sali z trzema filarami tuż za przedsionkiem zdobią kompozycje rzeźbiarskie przedstawiające łowienie ryb i polowanie na krokodyle. Nad papirusowymi zaroślami latają ważki, poniżej skaczą żaby i koniki polne.
Na innych płaskorzeźbach widać gęsi i hieny. Na kolejnej ścianie ukazano krowę schwytaną na arkan, którą ssie małe cielę. W jednym z pomieszczeń zaprezentowano akrobatyczny taniec młodych dziewcząt. Salę po prawej od pomieszczenia z trzema filarami dekorują reliefy z chartami i małpami, a także ukazujący Kagemniego, który w całym swoim majestacie wezyra wraz ze służącym karmi ptaki w domowej ptaszarni: gęsi i kaczki. W tej komnacie stoi również stół ofiarny.
Pobliska mastaba Anchmahora, była zwana również Grobowcem Doktora, gdyż ozdobiono ją reliefami przedstawiającymi obrzezanie i operację palca stopy.