Damanhur i okolice

Liczące prawie 200 tys. mieszkańców Damanhur to stolica prowincji Al-Buhrajn, rozciągającej się nad kanałem Turat al-Mahmudijja, między zachodnim ramieniem Nilu a Pustynią Zachodnią (Libijską). Odwiedza je niewielu turystów.
W starożytności byl tu ośrodek kultu Horusa z Behdet i miasto Behdet, zwane też Time-en-Hor („Miasto Horusa”), od czego wywodzi się dzisiejsza nazwa. W czasach rzymskich określano je mianem Hermopolis Parva – wówczas pełniło funkcję stolicy 15. nomu dolnoegipskiego. W mieście nie ma starożytnych ruin.
Wielką atrakcją jest odbywający się na przełomie października i listopada mulid ku czci szajcha Abu Risza, gdy odziani w turbany derwisze odprawiają obrzędy zikr i munshid. Uroczystości zaczynają się tydzień po festynie w Disuku. Na inny festyn, związany z XIX-wiecznym mistykiem żydowskim Abu Chaceira (Ojciec Umarłych), do Damanhuru przybywają nieliczni egipscy żydzi.

Między Damanhurem i Tantą Naukratis

Około 23 km od Damanhuru, niedaleko głównej trasy, niewielka droga prowadzi do wsi al-Niqrash z pozostałościami Naukratis (po egipsku Nikraj), pierwszego greckiego miasta w czasach faraonów. Dziś wzgórze to nazywa się Kom Gi’eif. Przed założeniem Aleksandrii ośrodek był najważniejszym punktem styku faraońskiego Egiptu ze światem Greków.
Miasto nad kanopską odnogą Nilu, jedynie 16 km od Sais, stolicy za XXVI dynastii, założyli koloniści z Miletu. Faraon Amazis (570-526 p.n.e.) zebrał w nim niemal wszystkich Greków z terytorium, na którym panował i nadał im przywilej handlu z Egiptem. Herodot w V w. p.n.e. opisywał je jako zamieszkałe przez greckich kupców. Naukratis zasiedlono w połowie VII w. p.n.e.; w okresie saickim i perskim odgrywało dużą rolę w regionie. Gdy założono Aleksandrię, większość Greków przeniosła się do nowej stolicy Ptolemeuszów.
Przy południowym krańcu stanowiska znaleziono resztki trzech świątyń dedykowanych Dioskurom, Apollinowi i Herze, wzniesionych w stylu greckim (pocz. VI w. p.n.e.). Odkryto m.in. jońskie kolumny ze świątyni Apollina. Na wschodzie stało Hellenium, a na południu niewielka świątynia Afrodyty. W centrum wznosiły się domy z okresu ptolemejskiego. Najważniejszym zabytkiem z Naukratis jest stela Nektanebo I (XXX dynastia) odkryta w 1899 r. (obecnie w Muzeum Historii Kairu) z dekretem królewskim, nakazującym przekazanie świątyni Neit w Sais części podatków.